VOEDING VOOR SPIEROPBOUW
Zowel voeding als training heeft een grote invloed op het functioneren van de spieren van je paard. Maar hoe werken spieren nou eigenlijk? Welke voedingsstoffen hebben daar allemaal invloed op? En wat kun je doen om je paard extra te ondersteunen bij het opbouwen van spieren?
Tekst Veerle Vandendriessche Beeld Arnd.nl
Het is goed om te beseffen dat een paard nooit méér spieren kan krijgen; de hoeveelheid spiercellen is genetisch vastgelegd. Spieren kunnen echter wel dikker worden. Door training neemt de spiermassa van je paard toe zodat meer energie kan worden opgeslagen en zo de prestaties en het uithoudingsvermogen verbeteren. Eiwitten zijn de bouwstenen voor spieren, eigenlijk voor alle weefsels in het paardenlichaam. Een veelgemaakte denkfout is dat paarden die niet voldoende spieren ontwikkelen, een overdosis aan eiwitten moeten ontvangen. Het is belangrijk om dit juist af te stemmen op de behoefte van je paard. Een teveel aan eiwit wordt via de nieren uitgescheiden als ammoniak, wat belastend is voor de stal, het milieu en paarden met luchtwegproblemen.
EIWITBEHOEFTE Een paard haalt eiwitten voor een groot deel uit het ruwvoer, aangevuld met krachtvoer. Het is daarom belangrijk om te weten hoe het staat met het ruwvoergehalte in het ruwvoer van jouw paard. Als je meer wilt weten over het eiwitgehalte in jouw ruwoer, kun je de Pavo Ruwvoer Quickscan laten afnemen. Hoeveel eiwit je paard nodig heeft, verschilt per type arbeid en hoe intensief jullie trainen. Want: hoe meer er van een paard gevraagd wordt, hoe meer kracht en energie hij nodig heeft om het werk vol te houden. Een paard dat zeer zware arbeid verricht heeft bijna twee keer zoveel nodig als een paard dat lichte arbeid verricht. Zie ook overzichtstabel.
Een paard kan nooit méér spieren krijgen; de hoeveelheid spiercellen is genetisch vastgelegd
Volwassen paard (600 kg) Behoefte eiwit gram/dag
Onderhoud gemiddeld 521 Lichte arbeid 671 Gemiddelde arbeid 750 Zware arbeid 807 Zeer zware arbeid 164
>> LICHTE ARBEID Krijgt jouw paard minimaal 3 dagen per week zo’n 30-60 minuten lichte beweging? En bestaat dit voornamelijk uit stappen en draven met een klein beetje galop? Het maakt niet uit of dit tijdens het rijden, longeren, rondje bos of in de stapmolen is. Dan krijgt jouw paard lichte arbeid en heeft hij weinig extra energie nodig.
>> GEMIDDELDE ZWARE ARBEID Train jij minimaal 3 dagen per week zo’n 30-60 minuten op midden tot zwaar niveau? En ben je het overgrote gedeelte van je training aan het draven met daarnaast ongeveer evenveel stap- als galopwerk? Dat valt onder gemiddelde tot zware arbeid en dat betekent dat jouw paard extra energie nodig heeft.
>> ZWARE TOT ZEER ZWARE ARBEID Onder zeer zware arbeid verstaan we minimaal 3 trainingen in de week van 30-60 minuten op zwaar tot zeer zwaar niveau. De training bestaat naast het in- en uitstappen, voornamelijk uit draf- en galopwerk. Om het hogere werk vol te houden, heeft jouw paard veel extra energie nodig.
“Als je paard inspanning levert, heeft hij onder andere extra energie en eiwit nodig voor voldoende uithoudingsvermogen en spierkracht. Dit kun je geven in de vorm van krachtvoer zoals brokken of muesli. Voor de juiste balans is het belangrijk dat de hoeveelheid energie past bij de inspanningen die je paard levert.”
Nutrionist en dierenarts Veerle Vandendriessche
Wissel zwaardere oefeningen af met gemakkelijkere en las regelmatig pauzes in door even lekker de hals te laten strekken.
VOEDING EN SUPPLEMENTEN BIJ SPIEROPBOUW Belangrijke voedingsstoffen die kunnen bijdragen aan spieropbouw zijn in de eerste plaats eiwitten. Eiwitten bestaan weer uit kleine bouwsteentjes, genaamd aminozuren. Er bestaan zowel essentiële als niet-essentiële aminozuren. Niet-essentiële aminozuren kan het paardenlichaam zelf aanmaken, maar essentiële aminozuren niet. Deze moet een paard via voeding binnenkrijgen.
Een aantal animozuren die belangrijk zijn voor de spieren:
• L-Carnitine is een (niet-essentieel) aminozuurcomplex dat energieomzetting in spiercellen verbetert. Carnitine transporteert vetzuren vanuit de bloedbaan naar de mitochondriën, dit zijn de energiecentrales van een spiercel. Daar worden de vetzuren als energie verbruikt. Vitamine D3 zorgt juist voor het vergroten van de activiteit in de mitochondria en is hierdoor van invloed op de spiervermoeidheid.
• Beta-alanine (β-alanine) is een niet-essentieel-aminozuur dat een onderdeel is van carnosine. Dit ondersteunt de buffercapaciteit van de spieren tegen melkzuur. Door het toevoegen van β-alanine aan de voeding kan het lichaam meer carnosine aanmaken en zo verzuring van de spieren vertragen. Carnosine is een stof die de afvalproducten van energieomzetting kan neutraliseren. Dit houdt in dat het ervoor zorgt dat de afvalstoffen die tijdens de arbeid in de spier gevormd worden, minder schade kunnen aanrichten en je paard minder snel verzuurt. Hierdoor kan je paard intensieve arbeid langer en gemakkelijker volhouden.
• Vitamine E, selenium en vitamine C zijn krachtige antioxidanten. Ze oefenen hun functies uit in de cel, waarbij ze vrije radicalen neutraliseren. Vrije radicalen zijn afvalstoffen die vrijkomen bij het verbruik van brandstof. Deze stoffen kunnen schade toebrengen aan cellen en weefsels. De drie antioxidanten werken gezamenlijk efficiënter dan alleen. Vooral in de rode bloedcel hebben deze drie een belangrijke functie. In de rode bloedcel worden namelijk erg veel vrije radicalen geproduceerd bij de overdracht van zuurstof.
TRAINING VOOR SPIEROPBOUW Training en conditie spelen een cruciale rol in de opbouw van spieren. Het is belangrijk de training langzaam op te bouwen en je paard voldoende afwisseling te bieden. Door een goede conditie van je paard verhoog je namelijk het aandeel energiebronnen in de spier dat ervoor zorgt dat je paard langer kan werken zonder te verzuren. Daardoor zul je vanzelf meer kracht opbouwen.
Tips voor de training: • Begin je training altijd met een goede warming-up en sluit af met een cooling-down.
• Zorg voor voldoende afwisseling tussen aanspannen en ontspannen in de training. Denk hierbij aan zwaardere oefeningen af te wisselen met wat gemakkelijkere en regelmatig pauzes en even lekker de hals laten strekken.
• Geef je paard regelmatig vrije dagen tussen de trainingen door, zodat hij goed de tijd heeft om te herstellen. Vooral na een zware inspanning is het belangrijk je paard rust te gunnen om de energiereserves in de spieren weer op peil te krijgen.
TOT SLOT... Ga vooral niet te veel en te vaak trainen als je wilt dat je paard sneller meer spiermassa opbouwt. Kijk eerst goed naar de samenstelling en voedingswaarde van jouw voer en kies dan eventueel voor het voeren van een supplement als aanvulling. <
Zorg voor afwisseling tussen aanspanning en ontspanning in de training
PAVO’S PRODUCTTIPS
Pavo heeft een aantal producten die goed zijn voor de spieren van je paard. > PAVO FIBRENUGGETS Pavo FibreNuggets kunnen worden ingezet als hoogwaardige ruwvoervervanger. De grote structuurrijke grasbrokken bevorderen kauwen en speekselvorming bij je paard. Het voer beschikt over meer dan 60 verschillende grassen en kruiden en is melasse- en graanvrij.
> PAVO MUSCLEBUILD Dit supplement bevat het uit de bodybuilderswereld bekende weipoeder, dat een aantal zeer belangrijke aminozuren bevat voor spieropbouw. Vitamine D3 helpt tegen spiervermoeidheid, terwijl L-carnitine is toegevoegd voor de verbetering van de energieomzetting in de spiercellen. Daarnaast bevat Pavo MuscleBuild de natuurlijke CellProtect antioxidanten voor het neutraliseren van de vrije radicalen.
> PAVO MUSCLECARE Met hierin β-alanine en vitamine E, draagt het juist bij aan verzorging van de spieren. Paarden waarvan bekend is dat ze na een inspanning stijfheid en spierpijn hebben, hebben baat bij Pavo MuscleCare.
Geef minimaal twee weken vóór de wedstrijd tot een week erna dagelijks Pavo MuscleCare door het voer. Bij zeer gevoelige paarden wordt aangeraden om Pavo MuscleCare over een langere periode te geven.
> PAVO EPLUS Heeft dezelfde werking als Pavo Musclecare, maar dan op basis van vitamine E, vitamine C en selenium. Eplus werkt goed preventief als je paard snel last heeft van stijve of verzuurde spieren na de training. Dit supplement voer je vooral voorafgaand aan intensieve trainingen.
> PAVO PROTEINPLUS Bevat eiwitten met specifieke aminozuren die de spier nodig heeft voor het herstel en de heropbouw van de spieren. Met dit supplement kun je eenvoudig het eventuele eiwittekort in je ruwvoer aanvullen.
MEER WETEN?
Heb je een vraag over het rantsoen voor je paard of pony of wil je een voeradvies op maat? Neem dan contact op met de voedingsdeskundigen van Pavo op 088 0248 570 of voeradvies@pavo.net
