Feiten en fabels over eiwitten

Word een proteïne pro!

Een belangrijke bouwstof voor het lichaam van je paard is proteïnen, oftewel eiwitten. Weet jij hoeveel eiwitten je paard precies nodig heeft? En of je kunt zien of hij een eiwittekort heeft? We zetten alle feiten en fabels voor je op een rij.

Tekst Veerle Vandendriessche Beeld Arnd.nl

|Feiten

• Een paard kan alleen eiwit binnenkrijgen via voeding Het lichaam maakt zelf geen eiwit aan, de enige manier om aan eiwitten te komen is dus door middel van voeding.

Een paard haalt eiwit uit ruwvoer Ruwvoer moet in principe het grootste deel van de dagelijkse eiwitbehoefte van je paard leveren. Uit 1.300 ruwvoeranalyses voor paarden blijkt echter dat 39% van alle ruwvoermonsters die onderzocht zijn een laag tot zeer laag eiwitgehalte heeft. Als je precies wilt weten hoeveel eiwit jouw ruwvoer bevat, kun je dat eenvoudig laten testen (zie kader).

Een sportpaard heeft meer eiwitten nodig dan een recreatiepaard De onderhoudsbehoefte van een volwassen paard ligt op ongeveer 500 gram eiwit per dag. De behoefte van een sportpaard dat (zeer) zware arbeid moet verrichten, is grofweg twee keer zo hoog.

Een tekort aan eiwit kun je aanvullen met een eiwitrijke aanvulling Tekorten kun je aanvullen door middel van ruwvoer zoals luzerne en soja. Een andere goede aanvulling is krachtvoer of en eiwitrijk supplement.

Eiwitten zijn nodig om het spierweefsel in stand te houden Eiwitten zorgen ervoor dat het spierweefsel in stand blijft. Het is daarom belangrijk dat een paard voldoende energie en voldoende eiwitten binnen krijgt.

Eiwit speelt een rol in hoef­gezondheid Eiwit en energie spelen een belangrijke rol in de hoefgezondheid en de aanmaak van celeiwit en keratine. Keratine is een structuureiwit en het belangrijkste bestanddeel van haar en hoeven. Keratine biedt verbinding, stevigheid en bescherming aan de hoef.

Het is belangrijk om de eiwitgift van je paard af te stemmen op zijn behoefte

Oudere paarden hebben meer eiwitten nodig Een oud paard heeft een minder efficiënt verteringsstelsel en kan eiwitten minder goed verteren dan een jonger paard. Een oud paard heeft daardoor relatief meer eiwit nodig in het rantsoen om op gewicht te blijven en spieren te behouden. Dit is echter een vermoeden en harde bewijzen hiervoor zijn er niet. Wat we wel zeker weten is dat bij oudere zoogdieren spierafbraak optreedt (ouderdoms cachexie). Dit natuurlijke proces kunnen we vertragen door een eiwitrijker rantsoen te geven.

Een eiwit bestaat uit aminozuren Een eiwit is opgebouwd uit losse aminozuren die als een soort ketting met elkaar verbonden zijn. Bepaalde aminozuren kan je paard zelf aanmaken en andere aminozuren krijgt hij binnen via voeding. De aminozuren die je paard binnenkrijgt via voeding noemen we essentiële aminozuren. Aminozuren zijn dé bouwstenen van alle cellen in het lichaam, denk hierbij aan haar en huid maar ook aan bloedcellen (dus de immuniteit), spierweefsel en enzymen voor de vertering.

Eiwit en energie spelen een belangrijke rol in de hoefgezondheid

|Fabels

Paarden die te weinig spieren ontwikkelen hebben een eiwit boost nodig Het is juist heel belangrijk om de eiwitgift van je paard af te stemmen op de behoefte. Wanneer eiwit door overdosering niet wordt gebruikt als bouwstof, kan een paard het in sommige gevallen wel gebruiken als energiebron, maar het overschot wordt eigenlijk voornamelijk uitgeplast. Het is dus niet efficiënt om ver boven de behoefte te voeren en zo het lichaam onnodig te belasten. Het klopt wel dat wanneer je de trainingsintensiteit verhoogt om meer spieropbouw te verkrijgen, je ook de eiwitgift moet verhogen om deze verhoogde behoefte in te vullen.

Ieder paard heeft evenveel eiwitten nodig De eiwitbehoefte verschilt per type arbeid en de levensfase van het paard (volwassen, op oudere leeftijd, jong en in de groei, drachtig, lacterend enzovoort). Zo hebben drachtige en lacterende merries een andere eiwitbehoefte dan paarden die recreatief worden gereden of paarden die juist zware arbeid moeten verrichten in de sport. De hoeveelheid eiwitten moet steeds worden bijgesteld als de omstandigheden veranderen.

Aan de buitenkant kun je niet zien of een paard een eiwit tekort heeft Er zijn wel degelijk symptomen waaraan je kunt zien dat het rantsoen van je paard (marginaal) te weinig eiwit bevat. Een aantal van die symptomen zijn slechte haar- en hoefkwaliteit, verminderde weerstand, spierverlies, ontwikkelen van oedeem, snel moe. Daarnaast kan door gebrek aan eiwit de belastbaarheid afnemen en kunnen blessures optreden. Twijfel je of jouw paard een tekort aan eiwit binnenkrijgt? Bespreek het rantsoen met een voedingsspecialist of dierenarts.

Met alleen ruwvoer komt een paard aan voldoende eiwit Doordat weilanden steeds minder bemest worden, lopen de eiwitgehaltes in ruwvoer ook terug. Hierdoor komen veel paarden niet aan de juiste dagelijkse hoeveelheid eiwit.

Te veel eiwitten kan gezondheidsrisico's als dikke benen en hoefbevangenheid veroorzaken Onderzoek heeft aangetoond dat eiwit veelal niet de hoofdoorzaak is van deze klachten. Vaak zijn suikers uit bijvoorbeeld voorjaarsgras de boosdoener. <

TEST JE RUWVOER

Met een Pavo Ruwvoer Quickscan kun je al eenvoudig laten testen hoeveel eiwit, suiker en energie je ruwvoer bevat. Deze gegevens kun je vervolgens weer gebruiken om de juiste krachtvoeraanvulling te geven. Bestel de Pavo Ruwvoer Quickscan op www.pavo.nl.

MEER WETEN?

Heb je een vraag over het rantsoen voor je paard of pony of wil je een voeradvies op maat? Neem dan contact op met de voedingsdeskundigen van Pavo  op 088 0248 570 of  voeradvies@pavo.net