Drie leden doen boekje open over hun gewicht
MAG HET IETSJE MINDER?
Een maximaal gewicht voor ruiters; discriminatie of dierenwelzijn? Het onderwerp houdt de gemoederen flink bezig. In een maatschappij waarin we steeds zwaarder worden is het bespreekbaar maken ervan echter zeer belangrijk. We willen ten slotte toch het beste voor onze paarden? Drie leden delen openhartig hun verhaal over de strijd tegen de kilo’s.
Tekst Patricia Lourens Beeld Diana Bloemendal
Christianne:
‘Ik wilde pas weer rijden bij een gewicht onder de 80 kilo’
"Voor een lange tijd heb ik als een struisvogel mijn kop in het zand gestoken. Ja, ik had flink overgewicht, maar ik zat mijn paard toch niet in de weg? Totdat ik drie jaar geleden besloot om het roer om te gooien." Aan het woord is de 38-jarige Christianne Weijer uit ’s Heer-Arendskerke. Al op jonge leeftijd zat ze voor het eerst op een pony en de liefde voor paarden is nooit meer weggegaan. Als fanatiek dressuurruiter was ze altijd met de sport bezig, ondanks dat haar gewicht na de puberteit steeds meer toenam. Pas toen ze zelf begon met jureren, zijn haar ogen echt geopend. Christianne vertelt: "Als jurylid zag ik regelmatig stevige dames in de ring die eigenlijk te zwaar waren voor hun paard. Maar hoe kon ik andere ruiters daar op aanspreken terwijl ik zelf meer dan 100 kilo woog en ook gewoon nog reed? Hoe geloofwaardig was ik dan als jurylid? Dat was voor mij een keerpunt. Ik ben direct gestopt met rijden en ik heb contact gezocht met de huisarts om te werken aan mijn overgewicht. In het verleden had ik al van alles geprobeerd om te af te vallen door verschillende soorten diëten te volgen en te sporten, maar niets hielp.
Toen bleef er nog maar één mogelijkheid over en dat is een maagverkleining. Eind 2018 kreeg ik een Gastric Bypass operatie en dat veranderde alles. Ik ging na de operatie heel bewust met voeding om en begon steeds meer gewicht te verliezen. Ik had mezelf voorgenomen om pas te gaan rijden bij een gewicht onder de 80 kilo en daar heb ik me ook echt aan gehouden. In totaal heb ik bijna negen maanden niet gereden. Toen ik eenmaal weer in het zadel zat, voelde het eerst heel vreemd. De eerste twee maanden was ik nog heel wiebelig maar daarna werd mijn balans steeds beter. Ik voelde de bewegingen van mijn paard meer en ook mijn hulpen kwamen beter door. Voor mijn operatie was ik met mijn paard de wissels aan het trainen voor het Z2, maar in die tijd ervaarde ik altijd veel weerstand door bokgedrag. Een jaar later pakte ik de wissels weer op en ik was verbaasd over hoe soepel het toen ging. Alle oefeningen gingen ineens veel makkelijker. Toen kwam pas het besef wat mijn eigen gewicht al die tijd met mijn paard deed.
Inmiddels ben ik 50 kilo lichter en zijn de verschillen enorm. Ik start nu wedstrijden in het L2 met een zelfgefokte vierjarige merrie, een dochter van mijn vorige paard. Ik heb veel meer conditie en werk regelmatig aan mijn corestabiliteit en spierkracht. Soms kom ik mensen van vroeger tegen en die herkennen me bijna niet meer. Ik ben ontzettend dankbaar dat ik de kans heb gekregen om op deze manier af te vallen. Ik ben nu echt een betere versie van mezelf. Dat is niet alleen fijn voor mij als ruiter, maar ook vooral voor mijn paard!" <
Christianne:
‘Ik ben nu een betere versie van mezelf’
Viola:
‘Als instructeur wil ik het goede voorbeeld geven’
Al meer dan 20 jaar is de 40-jarige Viola van der Made met veel plezier werkzaam als instructeur op Manege Prinsenbankhoeve in Wijchen. Daarnaast is ze ook fanatiek wedstrijdruiter en heeft ze meerdere paarden in de klasse Z2 uitgebracht.
Haar gewicht heeft altijd al een rol gespeeld in haar leven, maar pas begin 2021 besloot ze om het anders aan te pakken. Viola vertelt: "Ik was al eerder eens twaalf kilo afgevallen, maar het zat er toen ook binnen de kortste keer weer aan. Begin dit jaar kwam op de manege het onderwerp ruitergewicht ter sprake met het idee om bepaalde richtlijnen voor ruiters op te stellen. Na de coronatijd kon je toch merken dat veel mensen wat extra pondjes waren aangekomen en dat heeft nu eenmaal effect op de paarden. Als instructeur geef ik graag het goede voorbeeld dus ben ik eerst zelf fanatiek aan de slag gegaan. Een handige bijkomstigheid was dat ik door een operatie aan galblaastenen geen vet meer kon verdragen waardoor het makkelijker werd om helemaal geen koek en snoep meer te eten. Onder begeleiding van een diëtiste heb ik mijn voeding radicaal aangepast.
Verder ben ik drie dagen in de week in de sportschool te vinden en rij ik wekelijks meerdere paarden van de manege. Ook ben ik iedere dag bezig met de zevenjarige merrie Miracle die ik als mijn eigen paard mag beschouwen. De verandering in mijn eetpatroon en het sporten hebben er samen voor gezorgd dat ik sinds maart maar liefst 22 kilo ben afgevallen. Mijn lichaam heeft echt een verandering ondergaan en dat merk ik duidelijk terug in het rijden. Ik heb veel meer balans en een betere conditie. Al die extra kilo’s hadden toch veel effect op mijn houding en zit waardoor ik het paard toen niet zo goed kon voelen als nu. In mijn lessen probeer ik ruiters tegenwoordig ook te enthousiasmeren en motiveren om bewuster met hun eigen gewicht bezig te zijn. Ik geef regelmatig gymnastieklessen naast het paard of deel oefeningen voor ruiterfitness om thuis mee aan de slag te gaan. Dat wordt eigenlijk door iedereen heel goed ontvangen. Voor veel ruiters is hun gewicht een gevoelig onderwerp en moeilijke drempel om overeen te stappen, maar het belangrijkste is om met elkaar in gesprek te blijven. Het paard is de grootste motivatie die er is voor een ruiter. Juist in het kader van dierenwelzijn is het belangrijk om meer bewustzijn bij ruiters te creëren zodat we met zijn allen langer plezier kunnen beleven aan onze paarden." <
Viola:
‘Ik probeer ruiters te motiveren om bewuster met hun gewicht bezig te zijn’
Tessa:
‘Ruitergewicht is helemaal niet zo zwart-wit’
De 29-jarige Tessa Hendriks uit Tegelen is naar eigen zeggen nooit een ‘maatje 36’ geweest, maar dat weerhield haar er nooit van om op het paard te stappen. Terwijl ze paarden bij reed op een Haflinger hengstenhouderij leerde ze de eigenaresse van haar huidige paard Andrés van de Edelweiss kennen. Na een tijd ging ze ook Andrés bijrijden en ze hadden direct een klik. Ze bleken samen zo’n goede match dat Tessa hem overkocht. Tessa vertelt: "Het eerste wat ik toen heb gedaan is een ander zadel aangeschaft. Zijn oude zadel was namelijk niet passend voor mijn gewicht. Het is belangrijk dat de druk en belasting op zijn rug goed verdeeld wordt en dat kan alleen met een zadel waar ik goed in pas. Ik ben zeker bewust van mijn eigen gewicht en ik stel mezelf dan ook constant de vraag, zit ik mijn paard in de weg? Om antwoord op die vraag te krijgen laat ik mijn paard iedere drie maanden controleren door een osteopaat en wordt mijn zadel regelmatig gecheckt. Alles om ervoor te zorgen dat mijn paard lichamelijk in orde is en blijft.
We rijden nu samen dressuurwedstrijden in de klasse L1 en volgen ook maandelijks lessen. Ik moet zeggen dat je wel heel onzeker wordt van je eigen gewicht. Dan denk ik: ‘wat als ze me uitbellen in de ring?’ Dat is gelukkig nog nooit gebeurd en ik heb gelukkig ook nog nooit nare reacties gehad van mensen, maar die angst is wel steeds aanwezig. Ik heb daarom onlangs de knoop doorgehakt om met mijn eigen gewicht aan de slag te gaan. Ik ben nu wekelijks in de sportschool te vinden om conditie op te bouwen en ik zwem regelmatig om mijn spieren te trainen. Op dit moment is mijn paard mijn grootste motivatie om af te vallen. Het is belangrijk dat we samen als team goed in ons vel zitten. Mijn doel is om in de toekomst de klasse Z te rijden en ik wil ongehinderd en onbezonnen in het zadel kunnen zitten. Met wat kilo’s minder wordt het allemaal toch een stukje makkelijker maar tot die tijd blijf ik wel gewoon rijden. Ik vind dat we met zijn allen ervoor moeten waken dat we niet te hard oordelen over ruiters met overgewicht.
Soms worden stevige ruiters op social media flink aangepakt en dat vind ik niet fair. Ruitergewicht is namelijk helemaal niet zo zwart-wit. Vaak is zo’n ruiter zich al bewust van zijn eigen gewicht en door zulke reacties wordt iemand alleen maar nog onzekerder, wat vaak niet ten goede komt van het rijden. Het is goed om de discussie met elkaar aan te gaan, maar laten we dat wel een nette manier blijven doen." <
Tessa:
‘Mijn paard is de grootste motivatie om af te vallen’
Wanneer is een paard te zwaar belast?
Onlangs hebben de KNHS en de FNRS gezamenlijk een statement uitgebracht over ruitergewicht en de belastbaarheid van paarden. Hierin staat onder meer het volgende: ‘Paardenwelzijn is de verantwoordelijk van ons allemaal. Ruitergewicht is een gevoelig onderwerp, het is geen waardeoordeel, maar één van de factoren die de belastbaarheid van het paard bepalen. De maximale belastbaarheid van een paard zegt niks over overgewicht van de ruiter. Uit onderzoek is gebleken dat een paard met 15% tot 20% van zijn eigen lichaamsgewicht belast kan worden. Dit betekent echter niet dat een paard niet meer kan dragen.
Aspecten als aanleg, leeftijd, fitheid, voeding, rust, stress, geschiedenis, gebeurtenissen en medische toestand hebben allemaal effect op de mate van belastbaarheid. Bewustwording van maximale belastbaarheid, mede bepaald door het ruitergewicht, is noodzakelijk om het welzijn van de paarden te waarborgen en ze te beschermen voor een te hoge belasting. Uit liefde voor het paard moet iedereen rekening houden met de mogelijkheden van paarden. Een paard moet qua formaat en fitheid bij de ruiter passen en andersom. We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om te voorkomen dat een paard te zwaar belast wordt. De eigenaar, houder, ruiter of verzorger moet ten alle tijden kritisch beoordelen of het paard de gevraagde belasting aankan. FNRS en KNHS roept hippisch Nederland dan ook op om ieder zijn verantwoordelijkheid daarin te nemen.’